Contact +91 20 27168000
Contact +91 20 27168000

संगणक विभाग

‘वेदांत ते विज्ञान’ हा  प्रबोधिनीचा  शैक्षणिक विचार आहे. सांस्कृतिक परंपरेशी नाळ जोडणाऱ्या उपक्रमांबरोबरच आधुनिक काळातील ज्ञान, विज्ञान व तंत्रज्ञान यांचा स्विकार करत आधुनिक तंत्रज्ञानही विद्यार्थ्यांनी आत्मसात करावे यासाठी संस्था नेहमीच कार्यरत असते. भारतात संगणक क्रांतीचा उदय होत असतांनाच काळाची पाऊले ओळखून निगडी केंद्रात १९८६ साली मुलभूत संगणक प्रशिक्षणाला सुरुवात झाली. माहिती तंत्रज्ञानाने जग गेल्या काही वर्षात झपाट्याने बदलत आहे. बदलांचा हाच  वेग पत्करत  १९९९ सालापासून स्वतंत्रपणे संगणक विभागाची स्थापना करण्यात आली.  XT स्वरूपातील एका संगणकाच्या माध्यमातून सुरु झालेला संगणक विभाग, आज सुमारे ५० अद्ययावत संगणकाच्या सहाय्याने विद्यार्थी, पालक व परिसरातील नागरिकांसाठी विविध कालानुरूप आवश्यक अभ्यासक्रमांची योजना राबवीत आहे.

विद्यार्थी प्रशिक्षणाबरोबरच २००० सालापासून पुणे व पिंपरी चिंचवड परिसरातील शाळांमध्ये व्याख्याने, कार्यशाळा , स्पर्धा इ. विविध उपक्रमांच्या माध्यमातून  संगणक साक्षरतेचा प्रचार व प्रसार केला जात आहे. संगणक साक्षरतेचे जाळे सर्वदूर विणले जावे या हेतूने सुरुवातीला पुणे व पिंपरी चिंचवड परिसरातील शाळांसाठी आंतरशालेय संगणक  स्पर्धा घेण्यात आली. त्यांनंतर टप्प्या टप्प्याने त्यात वाढ करत  २००७ सालापासून विद्यार्थी व अध्यापकांसाठी ‘जिल्हास्तरीय संगणक बुद्धिमत्ता स्पर्धेचे’ आयोजन  केले जात आहे.

या सर्व कामांची दखल घेत २००४ साली केंद्र शासनाचा संगणक साक्षरता उत्तमता पुरस्कार (Computer Literacy Excellence Award) विभागास प्राप्त झाला आहे.

विद्यालयातील सर्व विद्यार्थ्यांना आधुनिक तंत्राचे प्रशिक्षण देत विशेष रुची असणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी २०१० सालापासून संगणकाधारित विकसन प्रकल्प सुरु आहे. संगणकातील आधुनिक कौशल्य आत्मसात करण्याबरोबरच स्वत:च्या  कौशल्ये वाढीसाठी व विविध विषयांचे आकलन व्हावे यासाठी  संगणकाचा  साधन म्हणून योग्य उपयोग कसा करावा हा या प्रकल्पाचा मुख्य हेतू आहे.

विभागाची उद्दिष्टे

  • संगणक प्रशिक्षणाचे वयोगटानुसार स्वत:चे अभ्यासक्रम तयार करणे.
  • संगणक विषयाचे कालानुरूप आवश्यक असणारे प्रशिक्षण देणे.
  • संगणकात विशेष रुची असणाऱ्या विद्यार्थ्यांना प्रगत प्रशिक्षण देणे.
  • विद्यार्थ्यांना नित्य अभ्यासात संगणकाचा वापर करण्यास शिकविणे.
  • संगणक प्रशिक्षणातून विद्यार्थ्यांची कल्पकता, कल्पनाशक्ती , समस्यापरिहार , तार्किकी कौशल्य इ. त वाढ करणे.
  • संगणकात रुची असणाऱ्या विद्यार्थ्यांची अभिरुची संपन्न करणे.
  • भविष्यात संगणक क्षेत्रात करिअर करण्याच्या दृष्टीने विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन करणे.
अभिमानास्पद यश: केंद्र शासनाचा २००४ सालचा संगणक साक्षरता उत्तमता पुरस्कार मा. राष्ट्रपती डॉ. ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांच्या हस्ते विभागास प्राप्त.

विभागाची कार्यपद्धती

  • संगणकीय पाठांद्वारे प्रशिक्षण.
  • विद्यार्थ्यांच्या किमान व कमाल कौशल्य विकसनावर भर.
  • विद्यार्थी व अध्यापकांकडून उपयुक्त व ज्ञानवर्धक शैक्षणिक साधनांची निर्मिती.
  • विविध विषयांना अनुसरून विद्यार्थ्यांमार्फत वैयक्तिक विकसनाला पूरक ठरणारी व प्रश्नांची सोडवणूक करणारी प्रकल्प निर्मिती.

विभागाची वैशिष्ट्ये

  • आधुनिक तंत्रज्ञानाचा व संगणकीय भाषांचा समावेश असणारा स्वयंरचित अभ्यासक्रम.
  • गेल्या ११ वर्षांपासून संगणक विषयात विशेष रुची असणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी संगणकाधारित विकसन प्रकल्पाची योजना.
  • गेल्या २० वर्षांपासून पुणे व पिंपरी चिंचवड परिसरातील शाळांमध्ये स्पर्धेच्या मार्फत संगणक साक्षरता प्रचार व प्रसार. याचाच एक भाग म्हणून ११ वर्षांपासून आंतरशालेय संगणक स्पर्धेचे आयोजन.
  • पालक, परिसरातील नागरिकांसाठी व महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी प्रशिक्षण योजना.

विभाग रचना - अध्यापक वृंद

सौ. अनुजा भंडारी - विभाग प्रमुख

  • जबाबदारी :- विभाग प्रमुख
  • अनुभव :- २१ वर्षे
  • शिक्षण : – Bsc(Computer), MCM, PG in IT, DCM, Advance diploma in Multimedia & Web designing
  • विषयातील प्राविण्य : – Software Development, Data Management, Programming, Web Designing, Multimedia

सौ. रागिणी चौधरी

  • जबाबदारी :- संगणकाधारित विकसन प्रकल्प  प्रशिक्षण
  • अनुभव :- १३ वर्ष 
  • शिक्षण : – Bsc(Maths), Advance diploma in Computer, Advance diploma in Multimedia
  • विषयातील प्राविण्य : – Office Automation, Web Designing, Multimedia,  Programming

सौ. भाग्यश्री पंडित

  • जबाबदारी :- नियमित संगणक वर्ग प्रशिक्षण
  • अनुभव :- १३ वर्ष 
  • शिक्षण : – BCS, Advance diploma in Designing
  • विषयातील प्राविण्य : – Graphic Designing, Office Automation, Programming

सौ. प्राजक्ता खाडे

  • जबाबदारी :- बाह्य परीक्षा व मूल्यमापन
  • अनुभव :- ४ वर्ष 
  • शिक्षण : – BCA, MCA
  • विषयातील प्राविण्य : – Web Designing,  Advance Programming

सौ. चैत्राली नगरकर

  • जबाबदारी :- कौशल्य सादरीकरण
  • अनुभव :- २ वर्ष 
  • शिक्षण : – B.Com, MCA
  • विषयातील प्राविण्य : – Advance Programming, Accounting Software

सुविधा

  • सुसज्ज दृकश्राव्य व्याख्यान (गायत्री) कक्ष
  • प्रात्यक्षिक कक्ष - एका कक्षात २१ संगणक
    - दुसऱ्या कक्षात २५ संगणक
  • ४०० पुस्तकांचा समावेश असलेले संगणक विषयाचे स्वतंत्र ग्रंथालय

मागोवा – ३ वर्षांचा

  • अध्यापक कार्यशाळा व स्पर्धा - अन्य शाळांतील अध्यापकांसाठी कार्यशाळा व स्पर्धेचे आयोजन
  • विद्यार्थ्यांसाठी प्रश्नमंजुषा – संगणक विषयावर वर्गश: प्रश्नमंजुषा स्पर्धेचे आयोजन
  • तज्ञांची व्याख्याने – AI , IOT, Cloud Computing , Industry ४.० ,ऑंन लाईन जाहिरात निर्मिती इ. विषयांवर तज्ञांची व्याख्याने.
  • कौशल्य सादरीकरण – विद्यार्थ्यांनी वर्षभर आत्मसात केलेल्या कौशल्यांचे प्रकल्पाद्वारा सादरीकरण
  • विद्यार्थी कार्यशाळा – हसत खेळत प्रोग्रॅमिंग , हार्डवेअर खोलो और जोडो, सिम्युलेशन ,डिझायनिंग इ. विषयावर विद्यार्थ्यांसाठी कार्यशाळेचे आयोजन.
  • अनुभव –विद्यार्थ्यांना वार्षिक वृत्त , विविध समारंभाचे जाहिरात पोस्टर, निमंत्रण पत्रिका यातून DTP चे कार्य कसे चालते हे समजण्यासाठी प्रत्यक्ष कामातून अनुभव

महत्वाचा उपक्रम - "संगणकाधारित विकसन प्रकल्प"

प्रकल्पाची सुरूवात -२०१० पासून

उद्दिष्ट : निव्वळ आधुनिक प्रणाली व पॅकेजेस वापरण्यापुरते प्रशिक्षण सुसंदित न ठेवता जीवनाच्या कोणत्याही क्षेत्रात विद्यार्थ्याने पाऊल ठेवले तरी त्याला संगणकाचा वापर प्रभावीपणे करता आला पाहिजे. त्याचबरोबर त्या त्या क्षेत्रातील समस्या सोडविण्यासाठी संगणक हे एक प्रमुख साधन म्हणून तो वापरू शकला पाहिजे यासाठीचे पायाभूत प्रशिक्षण देणे व लहान वयातच विद्यार्थ्यांची मनोभूमिका तयार करणे या उद्देशाने हा प्रकल्प सुरु केला.

– इयत्ता ५ वी ते ८ वी मराठी व इंग्रजी माध्यमातील विशेष रुची असलेल्या निवडक विद्यार्थ्यांचा सहभाग

– प्रत्येक  वर्गाचे प्रकल्पातून प्रशिक्षण व  त्यातून अनेक व्यवहारोपयुक्त प्रकल्पांची निर्मिती

– प्रकल्पांतर्गत इयत्ता इयत्ता ८ वी च्या विद्यार्थ्यांद्वारे गणित विषयावरील इयत्ता ५ वी ते ९ वी च्या शैक्षणिक मोबाईल अॅप ची निर्मिती.

महत्वाचा उपक्रम - "जिल्हास्तरीय आंतरशालेय संगणक स्पर्धा"

उद्दिष्ट : शाळा-शाळां पर्यंत संगणकाचे आधुनिक ज्ञान पोहचावे, विद्यार्थ्यामधील संगणक कौशल्ये व तार्किक क्षमता आजमावता याव्यात, समाजामध्ये संगणक साक्षरता वाढावी, संगणकाचा वापर योग्य ठिकाणी करता यावा.

– १८ वर्षांपासून स्पर्धेचे यशस्वीरीत्या आयोजन व प्रतिवर्षी साधारण ५० शाळा व २००० बाह्य विद्यार्थ्यांचा सहभाग

कौशल्य सादरीकरण – नियमित वर्ग

उद्देश : विद्यार्थ्यांनी आत्मसात केलेले संगणकीय ज्ञान वर्षाच्या शेवटी प्रकल्पाद्वारे पालकांसमोर सादर करणे.

– इयत्ता ३ री ते ८ वी च्या मराठी व इंग्रजी माध्यमातील साधारण ४६० प्रकल्पांचे सादरीकरण पालकांसमोर होते.