Contact +91 20 27168000
Contact +91 20 27168000
संगीत ज्ञानं परं ब्रह्म । तदारभ्य न संत्यजेत् ।

मुक्तिसोपान

विभागाची उद्दिष्टे

  • दैनंदिन जीवनातील संगीताचे अनन्यसाधारण महत्व तसेच संगीताचा व्यक्तिमत्वावर होणारा सकारात्मक परिणाम लक्षात घेऊन शालेय वयातच विद्यार्थ्यांमध्ये संगीताची गोडी निर्माण करणे.
  • विद्यार्थ्यांना संगीताचे महत्व समजावणे.
  • संगीताच्या माध्यमातून व्यक्तिमत्व विकसन

विभाग रचना - अध्यापक वृंद

  • सौ. शीतल कापशीकर – विभागप्रमुखप्रसिद्ध महिला शाहीर , १२ वर्षांचा अनुभव
  • श्री. विष्णुपंत कुलकर्णी - संगीत विशारद (तबला)२० वर्षांचा अनुभव
  • सौ. कीर्ती भालेराव - संगीत विशारद (गायन) ,M.A. (संगीत)२० वर्षांचा अनुभव
  • सौ. अनघा कुलकर्णी - संगीत विशारद (गायन) , प्रवेशिका पूर्ण (तबला)१० वर्षांचा अनुभव
  • सौ. स्नेहल कोकीळ - संगीत विशारद (गायन) , संगीत रत्न (सुगम संगीत)५ वर्षांचा अनुभव
  • सौ. मयुरी जेजुरीकर प्रसिद्ध नाट्य अभिनेत्री, अभिनय दिग्दर्शन क्षेत्रातील १५ वर्षांचा अनुभव
  • श्री. मिलिंद लिंगायत प्रसिद्ध पखवाज, ढोलकी वादक. प्रसिद्ध कलाकारांना रंगमंचावर वाद्यसाथ
  • सौ. स्वरेशा पोरे - संगीत अलंकार (गायन) ,M.A. (संगीत)५ वर्षांचा अनुभव
  • श्री. दर्शन कुलकर्णी - संगीत विशारद (गायन, संवादिनी)- प्रथितयश गायक
  • सौ. प्रतिक्षा पुरंदरे – मध्यमा पूर्ण (कथक)३ वर्षांचा अनुभव

विभागाची वैशिष्ट्ये

  • शास्त्रीय व सुगम गायनाचे विशेष प्रशिक्षण वर्ग, ते देखील शाळेच्या वेळेला जोडून.
  • प्रशिक्षित व अनुभवी अध्यापक वृंद
  • गांधर्व मंडळाच्या परीक्षेची तयारी व सोय
  • शाळेबाहेरील संगीतप्रेमींना खुला प्रवेश (वयाची अट नाही)
  • प्रत्येक विद्यार्थ्याकडे विशेष लक्ष

सुविधा

  • विविध वाद्यांचे प्रशिक्षण
  • प्रत्येक विषयासाठी acoustic स्वतंत्र कक्ष
  • मुबलक वाद्य उपलब्धता

कार्यपद्धती

  • तिसरी ते सहावीच्या सर्वच विद्यार्थ्यांना गायन, स्वरवाद्य, तालवाद्य व नृत्य प्रशिक्षण.
  • प्रत्येक वर्गाचे चार उपगट करून, चारही गट वर्षभरात रोटेशन पद्धतीने संगीत अभ्यासक्रम पूर्ण करतील, ज्याचे स्वतंत्र प्रमाणपत्र त्यांना मिळेल.
  • चार वर्षात असे चार कोर्स पूर्ण झाल्यानंतर (ज्याचे सविस्तर मूल्यमापन व नोंद, विषय अध्यापाकांकडे असेल) विद्यार्थ्याची संगीतातील गती – कल कळू शकेल व तो कुठल्या उपप्रकारचे विशेष प्रशिक्षण घेण्यास योग्य आहे, ते ठरविण्यास मदत होईल.
  • चार वर्षे प्रशिक्षण घेतल्यानंतर विद्यार्थ्याला संगीत ऐकण्याची गोडी नक्कीच लागेल.
  • चार वर्षात विद्यार्थ्यांना गायन, वादन व नृत्य या सर्वच प्रकारात, आपली आवड/कल चाचपडून बघता येईल. सगळ्याचा थोड्या प्रमाणात का होईना, अनुभव घेता येईल.
  • याखेरीज विद्यार्थ्याला एखाद्या विषयात विशेष रस - गोडी असेल, तर तो मुक्तिसोपान मध्ये शाळेच्या वेळाव्यतिरिक्त, विशेष प्रशिक्षणासाठी येऊ शकतो.

नियमित उपक्रम

  • तिसरी ते सहावीच्या सर्व विद्यार्थ्यांना गायन - वादन - नृत्य प्रशिक्षण - त्यासाठी वेगळी अभ्यासक्रम रचना
  • आषाढी एकादशीला विद्यार्थ्यांचे अभंग सादरीकरण
  • दिनविशेष बघून समूह्गायन
  • गणेशोत्सव - गायन, वादन, नृत्य यामध्ये पारंगत विद्यार्थ्यांचे विशेष कला सादरीकरण

प्रासंगिक उपक्रम

  • गुरुपौर्णिमा , कोजागिरी पौर्णिमा , दिवाळी पहाट यासारख्या विशेष संगीत सभांचे आयोजन
  • संगीत महोत्सव
  • संगीत स्पर्धांचे आयोजन

विशेष यश

  • गेली तीन वर्षे, एप्रिल व नोव्हेंबर महिन्यात होणाऱ्या अखिल भारतीय गांधर्व मंडळाच्या परीक्षा, प्रत्येक सत्रात सुमारे १२५ विद्यार्थी देत आहेत व उल्लेखनीय यश मिळवत आहेत.
  • विविध संगीत स्पर्धांमध्ये देखील मुक्तिसोपानच्या विद्यार्थ्यांनी नेत्रदीपक यश मिळविले आहे.
  • मुक्तिसोपानमध्ये प्रशिक्षण घेतलेले बरेच विद्यार्थी आज स्वतःचे कार्यक्रम सादर करतात.
  • पुणे आकाशवाणीवर देखील विद्यार्थी संचाने कार्यक्रम सादर केले आहेत.

मागोवा

शैक्षणिकवर्ष २०१७-१८ हे निगडी केंद्राचे संगीत वर्ष होते. त्या निमित्ताने “संगीत संमेलनाचे” आयोजन केले होते.

पं. रामदास पळसुले अध्यक्षपदी होते, तर प्रसिद्ध शास्त्रीय गायक – श्री. समीर दुबळे उपाध्यक्ष होते.

डॉ. विकास कशाळकर यांनी संमेलनाला मार्गदशन केले. डॉ. पौर्णिमा धुमाळे (गायन), पं. प्रमोद मराठे (संवादिनी), डॉ.पं.नंदकिशोर कपोते (नृत्य) ,राष्ट्रीय कीर्तनकार – चारुदत्त आफळे , डॉ. सलील कुलकर्णी (दैनंदिन जीवनातील संगीत) , पं. मिलिंद तुळणकर (जलतरंग-संतूर) ,पं.प्रमोद गायकवाड (सुंद्री,सनई) आदी मान्यवरांनी संगीत सादरीकरणातून, विद्यार्थ्यांशी संवाद साधला.

याद्वारे विद्यार्थ्यांना, संगीत क्षेत्रातील क्षितिज काय असावे, हे समजण्यास मदत झाली. शास्त्रीय गायन , सुगम संगीत , भरतनाट्यम , कथक , संवादिनी , तबला , तालवाद्य , प्रबोधन गीते आदी विषयांच्या बारा समांतर कार्यशाळा विद्यार्थ्यांनी अनुभवल्या.

दिवाळी पहाट

मुक्तिसोपान विभाग २००५-०६ या शैक्षणिक वर्षात सुरु झाला. २००५ सालची “दिवाळी पहाट”, हि पहिली संगीत सभा. तेव्हापासून अव्याहतपणे प्रतिवर्षी धनत्रयोदशीला “दिवाळी पहाट” या शास्त्रीय – उपशास्त्रीय संगीत सभेचे आयोजन करण्यात येते.

सुश्री. आरती अंकलीकर टिकेकर, सुश्री. सानिया पाटणकर, पं. शौनक अभिषेकी, श्री. कौस्तुभ कांती गांगुली, गायिका अभिनेत्री अस्मिता चिंचाळकर आदी संगीत क्षेत्रातील मान्यवरांनी या दिवाळी पहाट सभेचे व्यासपीठ भूषविले आहे.

गेल्या वर्षी म्हणजे नोव्हेंबर २०१९ मध्ये मुक्तिसोपान सदस्या – स्वरेशा पोरे कुलकर्णी, यांनी सादर केलेली दिवाळी पहाट संगीत सभा म्हणजे  मुक्तिसोपानच्या शिरपेचातील मानाचा तुरा.